Naczyniak – niegroźna zmiana czy nowotwór?
Niegdyś przestrzegano kobiety ciężarne przed nagłym dotykaniem twarzy w momencie silnego stresu, bo miało to spowodować, że dziecko urodzi się z czerwonym znamieniem. Dziś już wiadomo, że ludowe przesądy były związane z naczyniakami, które ujawniają się najczęściej w okresie niemowlęcym lub dziecko przychodzi z nimi na świat. Czy naczyniak jest powodem do niepokoju?
Co to jest naczyniak?
Naczyniak to nowotwór niezłośliwy, który powstaje w obrębie naczyń krwionośnych. W większości naczyniaki zlokalizowane są na twarzy, szyi, na głowie oraz na plecach, jednak mogą pojawić się także na innych częściach ciała np. na pośladkach i udach. Większość zmian naczyniowych zanika około 12. roku życia i nie pozostawia po sobie widocznych śladów, jednak zdarzają się przypadki, że w miejscu naczyniaka pozostaje blizna lub przebarwienie skóry.
Rozpoznanie naczyniaka zewnętrznego nie jest trudne i nie sprawia problemu żadnemu lekarzowi. Naczyniaki mogą mieć różną wielkość kształt oraz kolor, jednak ich cechą charakterystyczną jest występowanie małych, czerwonych lub różowych, wypukłych punktów na skórze o średnicy kilku milimetrów, które mogą zlewać się w większe skupiska i tworzyć rozległe plamy. Jednym z największych naczyniaków jest naczyniak jamisty, nazywany „plamą z wina porto” ze względu na swój kształt oraz intensywny, czerwony, czasami niemal fioletowy kolor. W tym przypadku zmiana nie cofa się wraz z wiekiem. Cechą charakterystyczną naczyniaka jamistego jest jego występowanie zwykle po jednej stronie ciała.
Naczyniaki wewnętrzne
Naczyniaki nie powstają jedynie na powierzchni skóry. Mogą też dotyczyć narządów wewnętrznych np. wątroby. Tego typu zmiany nowotworowe występują znacznie częściej u kobiet; w przypadku naczyniaków zlokalizowanych na skórze także obserwuje się ich częstsze występowanie u niemowląt płci żeńskiej. Zdarzają się też naczyniaki, które powstają tuż pod powierzchnią skóry – wówczas nie mamy do czynienia z wypukłą zmianą, ale widocznym, niebieskawym przebarwieniem. Różne rodzaje naczyniaków mogą powodować stres i obawy, jednak specjaliści uspokajają, że w zdecydowanej większości zmiany te nie mają tendencji do przeobrażania się w nowotwory złośliwe.
Leczenie naczyniaków
Naczyniak jest zmianą nowotworową o łagodnej postaci, która wymaga stałej obserwacji i systematycznych kontroli lekarskich. Naczyniaki zaliczane są do nowotworów, jednak nie sprawiają problemów zdrowotnych i nie zagrażają zdrowiu oraz życiu. Większość naczyniaków nie wymaga specjalistycznego leczenia i choć powodują one stres u rodziców, to dzieci wyrastają z nich w okresie dojrzewania; naczyniak przechodzi dwie fazy rozwojowe, czyli początkowo obserwuje się jego intensywny wzrost, a następnie stopniowe cofanie się zmiany i jej zanik. W nielicznych przypadkach może być konieczne zastosowanie leków ograniczających intensywny rozrost naczyniaka oraz leczenie chirurgiczne, które stosuje się zwykle w przypadku naczyniaków narządów wewnętrznych.
Podczas obserwacji naczyniaka trzeba zwrócić szczególną uwagę na wygląd zmiany skórnej. Niepokojące są krwawienia oraz wyciek płynu surowiczego, a także pojawiające się dolegliwości bólowe i świąd w obrębie naczyniaka. W przypadku zmiany wyglądu naczyniaka lub pojawienia się niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem.
Podsumowując, naczyniaki uważane są za defekt kosmetyczny i nie stanowią zagrożenia dla zdrowia oraz życia. W większości zmiany tego typu stopniowo zanikają w okresie dojrzewania, jednak może się zdarzyć, że tak się nie stanie i konieczne będzie usunięcie naczyniaka np. za pomocą lasera. Niezależnie od wielkości naczyniaka oraz jego lokalizacji konieczne jest obserwowanie jego wyglądu, bo wszelkie nagłe zmiany mogą świadczyć o tym, że w obrębie skóry zaczyna toczyć się np. stan zapalny lub inny stan chorobowy.